Okna to jeden z kluczowych elementów każdego budynku – wpływają nie tylko na wygląd elewacji, ale też na komfort życia wewnątrz domu. Ich rozmiar, proporcje i rozmieszczenie mają znaczenie dla nasłonecznienia, wentylacji oraz funkcjonalności pomieszczeń. W 2025 roku standardowe wymiary okien są nadal zbliżone do dotychczasowych norm, ale coraz więcej inwestorów decyduje się na indywidualne rozwiązania. Sprawdź, jakie wymiary okien uznaje się za typowe i co warto wiedzieć przed ich zakupem.
Jakie są standardowe wymiary okien?
Choć rynek oferuje dziś praktycznie nieograniczone możliwości wymiarowe, istnieje kilka rozmiarów okien uznawanych za uniwersalne. Są one wykorzystywane głównie w budownictwie jednorodzinnym i deweloperskim, co przekłada się na niższe koszty zakupu i szybszy montaż.
Przykładowe standardowe rozmiary okien:
- okno jednoskrzydłowe: 865 × 1135 mm, 565 × 1135 mm,
- okno dwuskrzydłowe (z ruchomym słupkiem): 1465 × 1135 mm,
- okno trzyskrzydłowe: 2065 × 1435 mm,
- okna balkonowe (drzwi tarasowe): 865 × 2095 mm (jednoskrzydłowe), 1765 × 2095 mm (dwuskrzydłowe).
Podane wymiary to tzw. „wymiar w świetle muru”, czyli wielkość otworu, w którym montuje się ramę okienną. Gotowe okna dostępne w tych rozmiarach to dobre rozwiązanie, jeśli projekt domu opiera się na typowych rozwiązaniach budowlanych.
Indywidualne wymiary – kiedy warto?
Nie każdy projekt domu da się zrealizować na bazie standardowych okien. Duże przeszklenia, niestandardowe proporcje ścian czy potrzeba maksymalnego doświetlenia wnętrz wymuszają zastosowanie okien na wymiar.
Najczęstsze powody wyboru niestandardowych okien:
- chęć wprowadzenia dużych przeszkleń (np. 2500 × 2400 mm),
- potrzeba dopasowania do elewacji o nieregularnych proporcjach,
- projekt nowoczesnego domu z przeszkleniami od podłogi do sufitu,
- konieczność dostosowania do starych otworów okiennych w budynkach modernizowanych.
Okna na wymiar są droższe, ale dają większą swobodę projektową i estetyczną. Warto jednak pamiętać, że wymagają też większej precyzji przy montażu i często dłuższego czasu oczekiwania na realizację.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze rozmiaru okna?
1. Funkcja pomieszczenia
W salonie warto postawić na większe przeszklenia, które doświetlą przestrzeń i otworzą ją na ogród czy taras. W łazience czy spiżarni lepiej sprawdzą się mniejsze okna, zapewniające prywatność i ograniczające straty ciepła.
2. Kierunki świata
Okna południowe i zachodnie mogą być większe, bo pozwolą na lepsze doświetlenie pomieszczeń w ciągu dnia. Z kolei na ścianach północnych warto unikać dużych przeszkleń, które mogą prowadzić do strat energii cieplnej.
3. Wysokość montażu
Wysokość osadzenia okna ma wpływ na funkcjonalność pomieszczenia. W kuchni okno często montuje się nad blatem – wtedy jego dolna krawędź znajduje się zwykle na wysokości 85–90 cm. W pomieszczeniach mieszkalnych standardowa wysokość parapetu to ok. 90–100 cm.
4. Wentylacja i możliwość otwierania
Wielkość okna nie zawsze idzie w parze z jego funkcjonalnością. Zbyt duże skrzydła mogą być ciężkie i niewygodne w codziennym użytkowaniu. Przy dużych przeszkleniach często stosuje się okna fix (nieotwierane) w połączeniu z mniejszymi, uchylnymi skrzydłami.
Wymiary okien a prawo budowlane
Prawo nie narzuca konkretnych wymiarów okien, ale określa minimalne wymagania dla doświetlenia pomieszczeń. Zgodnie z przepisami, łączna powierzchnia okien w pomieszczeniu przeznaczonym na stały pobyt ludzi powinna wynosić co najmniej 1/8 powierzchni podłogi. To oznacza, że jeśli pokój ma 20 m², powierzchnia szyb powinna mieć przynajmniej 2,5 m².
Podsumowanie
Wybór wymiarów okien to jedna z kluczowych decyzji na etapie projektowania domu. Choć na rynku dostępne są standardowe rozmiary, które sprawdzają się w większości przypadków, coraz częściej inwestorzy decydują się na okna szyte na miarę. Dostosowanie wielkości i proporcji okien do funkcji pomieszczenia, stron świata i indywidualnych potrzeb użytkownika to najlepszy sposób na stworzenie wygodnej, dobrze doświetlonej i estetycznej przestrzeni mieszkalnej.
