Zanim złożysz wniosek o przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, musisz określić zapotrzebowanie na moc – a więc przewidzieć, ile energii będą potrzebować wszystkie urządzenia w domu. To nie formalność, lecz konkretna decyzja, która wpłynie na projekt instalacji, wysokość opłat i komfort użytkowania. Właściwe oszacowanie mocy przyłączeniowej pozwala uniknąć zarówno przeciążeń, jak i kosztownego przewymiarowania.
Czym jest moc przyłączeniowa i jak ją obliczyć?
Moc przyłączeniowa to maksymalna moc, jaką budynek może jednocześnie pobierać z sieci – ustalana na etapie planowania przyłącza i zapisywana w umowie z dostawcą energii. Dla domów jednorodzinnych przyjmuje się zwykle wartości od 10 do 20 kW – w zależności od rodzaju instalacji, liczby urządzeń i sposobu ogrzewania.
Obliczenia rozpoczyna się od zsumowania mocy wszystkich urządzeń elektrycznych, które mogą pracować w tym samym czasie – od podstawowych (oświetlenie, lodówka, zmywarka), przez sprzęt AGD, aż po ogrzewanie elektryczne, podgrzewacze wody, płyty indukcyjne i klimatyzację. Urządzenia o dużej mocy, jak piec elektryczny czy pompa ciepła, znacząco podnoszą zapotrzebowanie – dlatego ich obecność wymaga osobnego uwzględnienia w obliczeniach.
Przy szacowaniu mocy warto stosować tzw. współczynnik jednoczesności – zakłada on, że nie wszystkie urządzenia będą pracować naraz. Dzięki temu możliwe jest ustalenie realnego zapotrzebowania, bez konieczności przewymiarowania instalacji. Dla domów jednorodzinnych współczynnik ten mieści się najczęściej w przedziale 0,6–0,8, zależnie od liczby domowników i trybu życia.
W praktyce moc przyłączeniowa 10–12 kW wystarcza do komfortowego użytkowania standardowego domu z kuchenką elektryczną, ogrzewaniem gazowym i podstawowym zestawem urządzeń. Jeśli planujesz zasilanie elektryczne systemów grzewczych lub fotowoltaikę zasilającą pompę ciepła, moc powinna być wyższa – nawet 15–20 kW.
Jak przełożyć moc na zużycie energii?
Moc przyłączeniowa to tylko punkt wyjścia – rzeczywiste zużycie energii zależy od czasu pracy urządzeń i nawyków użytkowników. Aby je oszacować, wystarczy przemnożyć moc danego urządzenia (w kilowatach) przez liczbę godzin jego pracy w skali dnia, tygodnia lub miesiąca – uzyskany wynik to zużycie energii w kilowatogodzinach (kWh).
Na przykład lodówka o mocy 0,2 kW pracująca średnio 10 godzin dziennie zużyje około 2 kWh na dobę, co daje 60 kWh miesięcznie. Z kolei płyta indukcyjna, używana przez godzinę dziennie, może zużywać 1,5–2 kWh dziennie – wszystko zależy od intensywności użytkowania i klasy energetycznej urządzeń.
W typowym domu bez ogrzewania elektrycznego roczne zużycie energii wynosi około 2000–3000 kWh. Jeśli jednak w grę wchodzą systemy grzewcze, zużycie może wzrosnąć kilkukrotnie – nawet do 10 000 kWh rocznie. Warto więc już na etapie planowania ocenić, które urządzenia będą kluczowe i jak często będą używane – to pozwoli nie tylko dobrać odpowiednią moc, ale też lepiej kontrolować późniejsze rachunki.
W przypadku domów energooszczędnych, wyposażonych w rekuperację, panele PV i pompę ciepła, warto przewidzieć nie tylko obecne, ale i przyszłe zapotrzebowanie – zwłaszcza jeśli planujesz rozbudowę lub dodatkowe źródła zużycia, jak ładowarka do samochodu elektrycznego.
